Rusya Mobilya Pazarı

RUSYA MOBİLYA PAZARI

2013 yılı itibariyle yaklaşık 350[1] milyar dolar büyüklüğe ulaşan global mobilya pazarında, toplam üretimin yaklaşık %50’si 7 ülke tarafından karşılanmaktadır. Bu ülkeler sırasıyla:

1. A.B.D.
2. İtalya,
3. Almanya,
4. Japonya,
5. Kanada,
6. İngiltere,
7. Fransa.

En büyük ihracatçılar ise Ç.H.C., İtalya, Almanya, Polonya ve A.B.D.’dir.İthalat boyutunda ise öne çıkan ülkeler yine A.B.D., Almanya, Fransa, İngiltere ve Kanada’dır.Üretim, ihracat ve ithalat listelerinde ilk 5’e girmese de serbest piyasa ekonomisine geçen Rusya’nın mobilya sektöründeki üretimi ve ithalatı son 10 yılda düzenli olarak artmıştır. 2000’li yılların başında 600 milyon dolar düzeyinde olan mobilya üretimi, 2012 yılında 5 milyar dolar düzeyine ulaşmıştır. Rusya’nın, özellikle Beyaz Rusya’dan ithal ettiği mobilya tutarında resmi kaynaklar arasında farklılıklar görünse de 2013 yılındaki mobilya ithalatının da 4.5 milyar dolar düzeyinde olduğu tahmin edilmektedir. Rus mobilya pazarının 2016 yılı sonuna kadar yıllık ortalama % 9 büyüyeceği tahmin edilmektedir.

Rusya’nın en büyük mobilya üreticileri arasında Elektrogorsk, Shatura ve Miassmebel CJSC yer almaktadır.Rusya mobilya sektöründe dış ticaret açığı vermektedir. Özellikle ofis mobilyasında bu ticaret açığı göz çarpmaktadır. Rusya’nın ofis mobilyasındaki ithalatı ihracatının yaklaşık 10 katıdır. Rusya’nın mobilya (tüm mobilyalar) ithalatı 2010 yılında 2,8 milyar dolar, 2011 yılında 3.2 milyar dolar, 2012 yılında ise 4 milyar dolar düzeyinde olduğu tahmin edilmektedir.

Rusya’nın mobilya ithalat ettiği ilk beş ülke Almanya, Ç.H.C., Beyaz Rusya, İtalya ve Polonya’dır. Son dönem yaşanan siyasi gelişmeler sonrasında Rusya’nın İtalya, Polonya ve Almanya’dan mobilya ithalatının düşmesi beklenmektedir. Bu ülkelerin yerini yakın coğrafyada yer alan ve mobilya sektöründe net ihracatçı konumunda olan Türkiye gibi üçüncü ülkelerin alması beklenmektedir.

Ofis mobilyası Rusya’da toplam mobilya sektörünün yaklaşık %20’sine tekabül etmektedir. Ofis mobilyası alt sektöründeki en büyük Rus üretici ve distribütör firmaları şunlardır: Wood Processing Factory #17, Felix CJSC, Fronda Ltd., Kambio CJSC, KRAFT Trade and Industry Company, Solo Ltd., UNITEX Center of Office Furniture.

Rusya’da mobilya ticaretinin yaklaşık %90’ı küçük çaplı firmalar/mağazalar tarafından yapılmaktadır. Diğer bir ifade ile büyük mağaza ve zincirlerin pazardaki payı yalnızca %10’dur. Küçük çaplı mağaza ve firmaların yarısına yakını, Merkezi Federal Bölgesinde yer almaktadır. (Rusya’nın Avrupa tarafı). Bu bölge içerisinde yer alan Moskova tğm mobilya mağaza ve showroomların yaklaşık %31’ine ev sahipliği yapmaktadır. Bu kapsamda, Rusya pazarını hedefleyen mobilya ihracatçılarının Avrupa tarafını ve özellikle Moskova’yı ülkeye giriş kapısı olarak kullanmaları doğru bir strateji olacaktır. Avrupa Bölgesinden sonra ikinci büyük Pazar Volga Bölgesi olarak göze çarpmaktadır.

Rusya’da mobilya pazarında temel olarak 3  satış kanalı kullanılmaktadır:

1. Birden fazla markanın bir arada sergilendiği alışveriş merkezleri (MODOKO benzeri),
2. Tek marka ürünlerinin sergilendiği zincirler (İstikbal benzeri),
3. Bağımsız mobilya perakendecileri.

Alışveriş merkezleri mobilya ticaretinin yaklaşık %40’ına ev sahipliği yaparken, ikinci sırayı tek marka ürünlerinin sergilendiği zincirler almaktadır. Rusya pazarına girmek isteyen yabancı bir firma için doğru strateji önce pek çok markanın sergilendiği ortak alışveriş merkezlerinde yer almak, daha sonra ciro artışına göre zincir mağaza oluşumunu kurmak olduğu düşünülmektedir. Rusya’daki en büyük mobilya AVM’leri aşağıda yer almaktadır:

Grand Furniture Trade-Center  tüm Avrupa’da yer alan en büyük mobilya AVM’lerinden biridir. 140 bin metrekareden büyük bir alanda yıl boyu süren bir fuar konseptinde çalışan GFTC 800’den fazla yabancı mobilya markasına ev sahipliği yapmaktadır. Diğer büyük AVM’ler Gromada Furniture Center, Three Pillars Furniture Center Furniture Continent’dir. St. Petersburg’ta yer alan başlıca AVM’ler ise Great Furniture Center (St. Petersburg), Mebel-City (St. Petersburg), MebelGrad olarak sayılabilir.

Rusya’da müşteri tercihlerine ilişkin olarak bilinmesi gerekenler arasında:

• Ev mobilyasında minimalizmin ve sadeliğin ön planda olduğu,
• Özellikle Moskova’da ev kiralarının çok yüksek, binaların metrekare olarak küçük olduğu (portatif katlanabilir mobilyalar, köşe takımları,
• Ev mobilyasının aksine ofis mobilyasında yöneticilerin ve bürokratların klasik (avangart) mobilya tercih ettikleri,
• İthal mobilyanın (menşe ülkesi fark etmeksizin) yerli ürünlere göre daha kaliteli olarak kabul edildiği hususları yer almaktadır.

Rusya mobilya pazarına yeni giren, girmeyi planlayan firmaların, ihracatlarını Rusya pazarını ve gümrük uygulamalarını bilen yerel distribütörler üzerinden gerçekleştirmeleri, hedef Pazar olarak ilk olarak Moskova’yı (diğer bölgelere ve çevre ülkelere mobilya satmak amaçlansa dahi) tercih etmeleri, (ekonomik olarak gelişmiş diğer bölge ve şehirler: St. Petersburg, Samara, Kazan, Nizhny Novgorod, Krasnodar (Sochi), Sakhalin, and Rostov-on-Don).

Yerel bir firma ile ortaklık opsiyonunu düşünmeyen ve şirket kuruluşuna giden yabancı firmaların limited şirket kurmaları veya tüzel kişiliği olmayan ancak ticari faaliyette bulunabilen (gelir vergisine tabi) şube kuruluşu yapmaları önerilmektedir.

Rusya’da gümrük uygulamaları ülke içerisinde, hatta aynı şehir içerisindeki gümrük kapılarında dahi farklılık gösterebilmektedir. Genel olarak konsinye satışta Rusya’da yerleşik satıcı/firma gümrük işlemlerini 3 iş günü içerisinde (maksimum) tamamlamaktadır. Gümrük vergisi genel olarak eşyanın değeri üzerinden hesaplanmakta, mobilya ürünlerinde % 0 ila % 20 arasında değişmektedir. Katma değer vergisi oranı %18’dir. Ürünlerin gümrükten çekilmesinden önce tüm gümrük vergileri ve KDV ödenmelidir. Ürünlerin geri menşeine iadesi halinde %0,15 oranında bir işlem vergisi tahsil edilmektedir.

Gümrük işlemlerinde aranan belgeler:

• Faturanın aslı,
• İhracat beyannamesi,
• Yükleme belgeleri
• Navlun konfirmasyonu (taşıma bedelinin ödendiğine dair),
• Satış sözleşmesi örneği.

Rusya gümrüklerinde en sık yaşanan sorun eşya bedelinin belirlenmesi ve ürünün tabi olacağı gümrük vergisinin belirlenmesidir. Farklı gümrük kapılarında farklı uygulamalar gündeme gelebilmektedir.

Oda ve Birliklere kayıt zorunluluğu bulunmayan Rusya’da mobilya sektörüne ilişkin az sayıda dernek ve kuruluş bulunmaktadır. Mobilya ve Ağaç Ürünleri Şirketler Birliği (Association of Furniture and Woodworking Enterprises of Russia) Moskova’daki en etkin sektör kuruluşudur. Anılan örgütün üyeleri arasında üreticiler olduğu kadar, ithalatçı ve distribütörler de bulunmaktadır.